O δάσκαλος που άφηνε τα παιδιά να ονειρεύονται

Στο πλαίσιο του μαθήματος της λογοτεχνίας μελετούμε λογοτεχνικά έργα που αναφέρονται στη σχολική ζωή εικονικών ηρώων ή πραγματικών προσώπων, όπως είδαμε στην περίπτωση της αυτοβιογραφικής αφήγησης του Ν. Καζαντζάκη. Η Νέα Παιδαγωγική είναι εκεί μια ασαφής θεωρία που παραμένει ανεφάρμοστη, παρά τις κάποιες περιορισμένες προσπάθειες του δασκάλου, που στην ουσία παραμένει αφοσιωμένος στην χρήση των παλιών παιδαγωγικών μεθόδων που περιλαμβάνουν τη χρήση βίας και την έλλειψη σεβασμού στην αξιοπρέπεια και τα συναισθήματα των μαθητών του.

Τον αντίποδα αυτής της πρακτικής έρχεται  να μας προσφέρει με απολαυστικό τρόπο η ταινία, "Ο δάσκαλος που άφηνε τα παιδιά να ονειρεύονται" (Le maitre qui laissait les enfants rever), που κυκλοφόρησε το 2006 σε σκηνοθεσία D. Losset. Το σενάριο της ταινίας στηρίζεται στη ζωή του σημαντικού Γάλλου παιδαγωγού  Célestin Freinet (1896-1966 ), που λειτούργησε με τη θεωρία και την πρακτική του ως μεταρρυθμιστής των παιδαγωγικών μεθόδων και ενέπνευσε το Κίνημα του Μοντέρνου Σχολείου.

Βασικές έννοιες της παιδαγωγικής του Freinet:
-Η συνεργατική μάθηση
-Η παιδαγωγική της εργασίας, που οδηγεί τους μαθητές στη γνώση μέσα από την άσκηση κάποιας εργασίας.
-Η αξιοποίηση του πειραματισμού, της δοκιμής και του λάθους.
-Τα ενδιαφέροντα των παιδιών αποτελούν την αφορμή της διαδικασίας μάθησης.
-Ο σεβασμός της ελεύθερης έκφρασης και η προώθηση της επικοινωνίας.
-Η μάθηση αξιοποιεί τις πραγματικές εμπειρίες των παιδιών.
-Τα παιδιά ασκούνται σε δημοκρατικά περιβάλλοντα, μαθαίνοντας να αναλαμβάνουν την ευθύνη για την εργασία τους και για την ομάδα τους.
-Η σύνδεση του σχολείου με την κοινότητα.

Στα ελληνικά κυκλοφορούν τα έργα του

ΦΡΕΝΕ, Σελεστέν. 1977. Το σχολείο του λαού. (μτφρ.Κατερίνα Δεναξά – Βενιεράτου). Οδυσσέας .
ΦΡΕΝΕ, Σελεστέν. 1979. Η ιδεολογία της εκπαίδευσης και η μάθηση της ελευθερίας. Καστανιώτης.

Περισσότερα στοιχεία για την εφαρμογή των παιδαγωγικών μεθόδων του Freinet μπορείτε να βρείτε στο ιστολόγιο της Παιδαγωγικής Ομάδας "Σκασιαρχείο".